Ata qëndrojnë në piedestalet më të larta
të kujtesës popullore...

Sot pata një përhitje, teksa bashkëbisedoja me një mikun tim. Si një vegim i papritur, m'u shfaq imazhi i të nderuarit z. Ahmet Bushati. Kam shumë respekt për këtë burrë, që shumë ka hequr mbi kurrizin e tij gjatë diktaturës... Me shumë vëmendje e kam lexuar librin e tij-Dëshmi, të titulluar: "Në gjurmët e nji ditari”...

Përfytyrimi i zotnisë së tij, më solli ndër mend përshkrimin që ai i bën vuajtjes së Hafiz Musa Dërgutit (1888-1961), me të cilin kishin kaluar ditë të tëra në burgjet e errësirës...

[Po ashtu i mbështjellë nofullash me shami për mungesë mjekre edhe plaku tjetër hafiz Musa Dërguti, që do kohë ma parë ia kishte la në gjak fytyrën nji polici, kur ai i kishte pasë derdhë ujtë e “abdesit” aty te truma, e që kur kishte kenë në Sigurim, i kishte pasë thanë nji shoku të dhomës: “Më kërkojnë me folë për priftën, dojnë me na përça, e nesër me thanë se u pushkatuen priftënt me dëshmitë e hoxhallarëve. U kam thanë bani çka të doni, se atë punë s’e baj kurr”] - (Ahmet Bushati, “Në gjurmët e nji ditari”, Shkodër, 2007, f. 428.)

Edhe tani që e rilexoj këtë fragment, ndjej një dhimbje të madhe për Hoxhën, të cilit ia kishin deformuar pamjen me heqjen e mjekrës së tij të dendur... Ndjej neveri për baballarët shpirtëror të atyre që sot kanë kurajon të na mbajnë edhe fjalime e të japin leksione për besimin dhe vlerat shpirtërore të kombit shqiptar, ndonëse ata janë të fundit që duhet ta bëjnë këtë... Ndoshta kanë harruar se baballarët e tyre, dikur donin të mbillnin farën e keqe të përçarjes kombëtare me element fetar... (Fatkeqësisht, akoma ka sot, prej atyre që i mëshojnë me të madhe kësaj teze ogurzezë!?)

Më erdhën ndër mend edhe persekutimet e hoxhallarëve të shumtë, për të cilët, sot nuk flet më njeri. Persekutimet fetare dhe shkatërrimin e faltoreve e kanë kthyer sot në një çështje selektive, njësoj si laicizmin e politikës dhe politikave të këtij vendi, mjerisht..!?

Më erdh ndër mend edhe Hafiz Sabri Bushati (1889-1971) dhe kujtimet e shumta të shkruara për të... I vetëizoluar në shtëpi, ditëve të xhuma, Myftiu i dikurshëm i Shkodrës bëhej gati për të falur namazin më të rëndësishëm të javës, por nuk e kalonte dot pragun e derës së oborrit, që e lante me lotët e dhimbjes... Xhamitë ishin shkatërruar e aktiviteti fetar ishte ndaluar me ligj... Kështu, Hoxha i moshuar kthehej mbrapsht, i mbështetur në bastunin e tij, që në heshtje i bëhej shok...

Rilexova edhe një herë shënimet plot elokuencë të shkrimtarit Xhahid Bushati për Hafiz Ali Krujën (1884-1976), që gjithashtu ishte vetëizoluar dhe nuk dilte më nga shtëpia... Burrë i urtë "i veshur hijshëm, me bastunin që trokiste tak-tak, ai trembte natën..."

Në fakt, kjo është e vërteta! Ata edhe sot e trembin natën e imponuar të realiteteve servile, ku imazhi dhe përshpirtja që dhuron kujtimi i tyre, qëndrojnë në piedestalet më të larta të kujtesës popullore... Madhështia e tyre, edhe në heshtje tremb natën...

Imam Muhamed B. Sytari
Shkodër, më 15 mars 2016

 


Ata qëndrojnë në piedestalet më të larta të kujtesës popullore...