“... më varrosni nën këmbët tuaja,
tek muret rrethuese të Kostandinopojës!”
21 gusht 2015
Të gjitha
falënderimet e plota dhe madhështia
absolute i takojnë vetëm All-llahut të
Madhëruar, i Cili e begatoi historinë e
njeriut, me shembullin e sahabëve të
Resulull-llahut (a.s), për të cilët tha:
“Sa u përket besimtarëve të parë prej
muhaxhirëve dhe ensarëve, All-llahu
është i kënaqur me ata dhe me të gjithë
të tjerët që i pasuan me vendosmëri e
përkushtim në besim; edhe ata janë të
kënaqur me Atë”[1]
Salavatet dhe përshëndetjet më të
përzemërta ia dërgojmë sot në këtë ditë
dhe në çdo ditë të jetës tonë, zotërisë
së bijve të Ademit, Hz. Muhammedit
(a.s), që na nxiti t’i duam sahabët e
tij, duke na thënë: “Nderojini sahabët e
mi sepse ata janë më të mirët tuaj!”[2]
Të dashur dhe të nderuar
vëllezër dhe motra,
Herë pas here, është e dobishme që
njeriu të kthehet pas në histori dhe të
lexojë me vëmendje për shembullin e të
parëve; tre shekujve të parë të begatë,
aty ku personazhet janë shembuj
dritësues për jetën, për të sotmen dhe
të ardhmen, për këtë botë dhe të
përtejmen.
Tregimet dhe rrëfimet e jetës së tyre
janë dritë nga drita e besimit, madje,
sikurse kanë thënë prijësit tanë:
“Rrëfimet janë ushtarë prej ushtarëve të
All-llahut, me të cilët forcon zemrat e
të dashurve të Tij”[3]
E, pikërisht, në hytben e sotme, dua të
flas për ndodhinë e një sahabiu të
dashur...
Dhe, sikurse thoshte Imam Tahaviu: “Ne i
duam sahabët e Resulull-llahut (a.s)...
Urrejmë këdo që i urren! Dashuria e tyre
është fé, besim, ihsan, ndërsa urrejtja
e tyre femohim, hipokrizi dhe devijim!”[4]
Kështu edhe me këtë sahabi të nderuar,
historia e të cilit konsiderohet si një
ndër rrëfimet më të bukura nga jeta e
sahabëve, e mbushur plot dritë besimi,
dashni të pastër udhëzuese dhe
qëndrueshmëri në rrugën e përhapjes së
vlerave dhe mesazhe të fesë islame.
Ai quhet Halid ibn Zejd ibn Kulejb
(r.a), nga fisi Beni Nexhar, nga qyteti
i Jethribit...
Jam i bindur se të gjithë ju keni lexuar
a dëgjuar për këtë burrë të madh, me një
zemër të ndezur dashni dhe mall për
Zotin e gjithësisë dhe Resulull-llahun
(a.s). Ai thirret ndryshe: Ebu Ejjub
El-Ensari (r.a)!
Historia e këtij burri të madh, nis atë
ditë, kur i dërguari i All-llahut
mbërriti në qytetin e Medines... Të
gjithë e prisnin me padurim ardhjen e më
të Dashurit... Zemrat e krejtve vlonin
nga malli dhe dëshira për t’u takuar sa
më parë me Mësuesin... Të gjitha dyert e
Medines ishin hapur, me dëshirën e mirë
që Resulull-llahu (a.s) të hynte prej
tyre...
Por, para se të vinte në Medine, Hz.
Muhammedi (a.s) u ndal për katër ditë,
në vendin e quajtur Kubâ, rreth dy milje
larg Medines. Aty ndërtoi edhe xhaminë e
parë, e quajtur ndryshe në Kur’an, si
xhamia e “Takva-së”[5],
faltorja e përkushtimit! E, pasi e
përfundoi, u nis drejt vendit, ku e
prisnin zemrat para trupave, malli para
zemrës, besimi i palëkundur para
mallit...
Dhe erdhi dita e gëzueshme, kur Drita e
gjithësisë, mbërriti në dyert e Medines,
që atë ditë po përjetonte momentet më të
lumtura e më ngazëllyese të historisë së
saj...
Ishte dita, kur mori dhenë himni i
gëzimit dhe i haresë, nga zemrat e
ensarëve, që me lotët e përmallimit
këndonin: “Taleal-Bedru alejna...”:
“Doli Hana në mes nesh...”, teksa i
uronin mirëseardhjen Resulull-llahut
(a.s), përmallimin dhe gëzimin e tyre
legjitim para duarve të tij...
Të gjithë donin që Zotëria e bijve të
Ademit të ndalej në shtëpitë e tyre.
Dyert ishin hapur, sa kur kalonte pranë
njërës dhe nuk hynte në të, i zoti dhe
familjarët mërziteshin nga dëshira e
madhe... Ndërsa i dërguari i All-llahut,
i qetësonte duke u thënë: “Lëreni, se
ajo (deveja) është e urdhëruar”[6]
Të gjithë e ndiqnin me sy, derisa ajo
ndaloi në një vend të lirë në mes të
shtëpive... Resulull-llahu (a.s) nuk
zbriti prej saj, derisa ajo u soll edhe
një herë dhe u rikthye tek vendi i parë,
ku pushoi, duke sinjalizuar vendin ku do
të ndërtohej Xhamia e Pejgamberit (a.s)
dhe shtëpia e tij...
Atë ditë, nuk kishte njeri më të lumtur
sesa Ebu Ejjub Ensariu (r.a), komshiu më
i afërt me tokën, ku ndaloi deveja. Me
të parë të Dërguarin (a.s) që po zbriste
nga deveja, ai vrapoi drejt tij, duke i
uruar mirëseardhjen dhe duke marrë
plaçkat e tij, “si të ishin thesaret e
krejt botës”[7]...
I lumi Ebu Ejjub..!
Të dashurit e mi të
përmalluar për Resulull-llahun (a.s),
Shtëpia e Ebu Ejjubit (r.a) përbëhej nga
kati i parë dhe një kat sipër tij, të
cilin e pastroi dhe e liroi për të
dërguarin e All-llahut (a.s). Mirëpo,
Zotëria i jonë, preferoi katin e parë
dhe Ebu Ejjubi u bind!
Kur erdhi nata dhe Resulull-llahu (a.s)
ra të flinte, Ebu Ejjubi u ngjit lart,
mbylli derën dhe iu drejtua të shoqes: E
mjera ti, çfarë bëmë kështu?!
Resulull-llahu (a.s) të flejë poshtë dhe
ne sipër tij në kat të dytë, a bën kjo?!
Ne të ecim sipër Pejgamberit tonë?! Të
ecim ndërmjet profetit dhe shpalljes
hyjnore?! Mjerë ne!! Dhe, burrë e grua,
nuk fjetën tërë natën nga halli i madh
që i kishte zënë... Madje, edhe kur
lëviznin, ecnin në majë të gishtave, për
të mos e trazuar të dërguarin e
All-llahut (a.s)...
Kjo është edukata dhe dashnia, o
vllezër! Ky është shembulli i
komunikimit tonë me Pejgamberin (a.s),
me hadithet e tij, me jetën e tij, me
shembullin e përkryer që la... Kjo është
edukata, për të cilën kemi të gjithë
nevojë sot, sidomos rinia e jonë!
Të nesërmen, Ebu Ejjubi iu ankua
Resulull-llahut (a.s) për gjëndjen e
natës së shkuar, dhe i kërkoi shumë
falje. – “Nuk mbyllëm sy tërë natën, o i
dërguar i All-llahut”, i tha. – “Përse,
o Ebu Ejjub?”, iu kthye i Dërguari
(a.s). – “M’u kujtua se jam në kat të
dytë, ndërsa ti në kat të parë dhe, sa
herë do të lëvizja, do të binte pluhuri
dhe do të lëndoheshe. Pastaj, unë hyra
në mes teje dhe Shpalljes hyjnore?!” –
Resulull-llahu (a.s), ia ktheu:
“Qetësohu, o Ebu Ejjub. Është më mirë
për mua të jem poshtë, sepse njerëzit
vijnë pa pushim!”
Dhe kështu ndodhi, derisa një natë...
“Ishte natë e ftohtë, kur na u thye një
enë me ujë, që nisi të përhapej
gjithandej në dysheme. Unë dhe Umm
Ejjubi u ngritëm dhe morëm me të shpejtë
një mbulesë shtrati, me të cilën
përthithëm ujin e derdhur, nga frika se
mos do të binte poshtë dhe do të
lëndohej i dërguari i All-llahut!
Në sabah, iu drejtova Pejgamberit (a.s)
dhe i thashë: T’u bëfsha kurban me babë
e nanë, e urrej të jem sipër teje në kat
të dytë e ti, të jesh këtu në kat të
parë... dhe i tregova ndodhinë e
mbrëmshme. Me atë rast, Resulull-llahu
iu përgjigj kërkesës time dhe u ngjit
lart, ndërsa unë dhe Ummi Ejjubi u ulëm
poshtë”[8] – rrëfen
sahabiu i mbushur me dashni dhe mall...
Haxhilerëve të këtij viti, ju lutem, kur
të shkoni në Medine, pranë varrit të
Resulull-llahut (a.s), jepini selam me
zemër Zotërisë tonë dhe kur të dilni nga
ajo derë, aty, në një cep të afërt
përballë minares së Kupolës së Gjelbërt,
kujtoni shtëpinë e Ebu Ejjubit dhe
çojini selam mikpritësit të Pejgambierit
(a.s). Edhe nga unë çojini selam,
Resulull-llahut (a.s), Ebu Ejjubit (r.a)
dhe krejt sahabëve të dashur, yjeve të
kësaj bote..!
Të nderuar besimtarë,
Në shtëpinë e Ebu Ejjubit (r.a), Hz.
Muhammedi (a.s) qëndroi rreth shtatë
muaj, derisa u plotësua xhamia dhe
shtëpia e tij, ku u shpërngul, duke
mbetur komshiu më i afërt me Ebu
Ejjubin...
Një ditë të nxehtë vere, sikurse
transmeton Ibn Abbasi: “Ebu Bekri doli
nga shtëpia drejt xhamisë. Rrugës takoi
Omerin, që e pyeti: Ku po shkon në këtë
orë, o Ebu Bekër? Ia ktheu: Dola nga
uria e madhe! Omeri tha: Pasha
All-llahun, edhe mua më nxori uria e
madhe drejt xhamisë. E teksa të dy po
flisnin, në xhami doli Resulull-llahu
(a.s), që i pyeti për shkakun e daljes
në këtë orë të ditës, e kur e mësoi
shkakun, u tha: “Edhe unë, pasha Atë që
ma ka shpirtin në dorë, dola nga uria e
madhe. Ejani së bashku të shkojmë tek
Ebu Ejjubi”.
Ndërkohë, çdo ditë, Ebu Ejjubi
përgatiste ushqim edhe për
Resulull-llahun (a.s); nëse vinte, e
hante, e nëse jo, ia jepte fëmijëve të
tij!”
“Mirë se erdhe, o i Dërguar i
All-llahut, me këdo që të jesh!” – tha
Ummi Ejjubi, kur pa se kush po trokiste
në derë.
“Ku është Ebu Ejjubi?” – pyeti profeti
dhe... menjëherë ia behu i zoti i
shtëpisë, që po punonte në kopështin e
tij, plot hurma. U gëzua shumë dhe pasi
i uroi mirëseardhjen miqve të shtrenjtë,
i ftoi të uleshin në kopështin e tij dhe
menjëherë vrapoi të këpuste disa degë me
lloje të ndryshme hurmash... Madje, preu
edhe një kec, të cilin e ndau në dy
copa; njërën për gatim e tjetrën për
pjekje...
Pasi u shtrua ushqimi, Resulull-llahu
(a.s) mori një copë mishi të pjekur, e
mbështolli me një copë buke dhe iu
drejtua Ebu Ejjubit, duke i thënë:
“Shpejto me këtë begati për tek
Fatimeja, sepse ka ditë që nuk ka ngrënë
nga ky ushqim”... E, pasi përfunduan së
ngrëni, Resulull-llahu tha: “Bukë, mish,
temrun[9], busrun[10]
dhe rutabun[11]”.
Pastaj i lotuan sytë dhe tha: “Pasha Atë
që ma ka shpirtin në dorë, kjo është
begatia, për të cilën do të pyeteni për
të në ditën e kiametit. E, kur të hani
nga këto begati, para se të zgjasni
duart, thoni: Bismil-lah, e kur të
ngopeni, thoni: Elhamdulil-lah, i Cili
na ngopi, na begatoi me mirësitë e
Tij”...
Dhe, historia e Ebu Ejjubit (r.a), të
dashurit e mi, vazhdon me momente të
tjera të mrekullueshme, për të cilat nuk
më lejon koha të vazhdoj më tej, por dua
të ndalem në fundin e jetës së tij...
Në kalifatin e Muaviut (r.a), Ebu Ejjubi
(r.a), asokohe rreth 80 vjeç, u nis me
ushtrinë e drejtuar nga Jezidi, drejt
Kostandinopojës. Rrugës u sëmur për
vdekje. Kur e vizitoi Jezidi dhe e pyeti
se ç’mund të bënte për të, Ebu Ejjubi ia
ktheu: “Jepi selam prej meje ushtarëve
të muslimanëve dhe thuaju, se Ebu Ejjubi
ju lë amanet të përparoni në tokën e
armikut, të më bartni me vete dhe të më
varrosni nën këmbët tuaja, tek muret
rrethuese të Kostandinopojës...”, dhe
dorëzoi shpirtin e tij...
Sot, varri i Ebu Ejjub Ensariut ndodhet
në Stamboll. E kam vizituar disa herë
dhe i kam dhënë selam me shumë respekt
dhe nderim... Ju betohem se shija e
namazit të sabahut në atë xhami ngjan me
erën e Medines, bie era dashni për
Resulull-llahun (a.s), është erë bese,
erë burrërie e mospëruljeje para
sprovave të kësaj jete... Dhe, Ebu
Ejjubi (r.a), vazhdon të rrezatojë mall
dhe dashni, edukatë dhe mirësjellje në
hak të Zotërisë së bijve të Ademit...
All-llahumme begatoje Ebu Ejjub Ensariun
dhe krejt sahabët e të Dashurit Tënd dhe
na bëj të ecim në gjurmët e tyre! Amin!
Imam
Muhamed B. Sytari
Myfti i Zonës Shkodër
(Hytbe e mbajtur në xhaminë e Parrucës)
Shkodër, më 21 gusht 2015
[1] Kur’ani,
Et-Teube: 100.
[2] Transmetuar
nga Nesaiu, nga Omeri, me isnad të
saktë, si në “Faslul-khitab”, f. 22.
[3] Shejkh
Abdulfettah Ebu Guddeh, “Safahatun min
sabril-ulema”, botimi i tetë, Bejrut,
2005, f. 17.
[4] Shejkh
Muhammed Salih el-Garsi, “Faslul-khitab
fi mevakifil-ashab”, botimi i parë,
Damask, 2006, f. 21.
[5] Nënkuptoj
ajetin kur’anor: “Një xhami e cila që
prej ditës së parë është themeluar me
përkushtim ndaj All-llahut (pa hile),
është më e drejtë të falesh në të, aty
ka burra që dëshirojnë të pastrohen
mirë, e All-llahu i do të pastrit” –
Kur’ani, Et-Teube: 108. (M.S.)
[6] Kjo pjesë e
këtij rrëfimi dhe krejt pjesët e tij,
janë marrë nga: Abdurrahman Rafet Basha,
“Suarun min hajatis-sahabe”, botimi i
parë, Damask, 1994, f. 69-77.
[7] Abdurrahman
Rafet Basha, “Suarun min
hajatis-sahabe”, botimi i parë, Damask,
1994, f. 70.
[8] Po aty, f.
72.
[9] I thonë
hurmës së Arabisë, në përgjithësi.
(M.S.)
[10] Lloj
hurme, gjysëm e pjekur. (M.S.)
[11] Lloj hurme
e butë dhe mishtore, e pranishme edhe
tek ne, sidomos në Ramazan. (M.S.)