“A po më konsideron më pak se një prej vëllezërve të tu?!”

Të gjitha falënderimet e plota dhe madhështia absolute i takojnë vetëm All-llahut, Zotit të Vetëm të botëve, i Cili e udhëzoi njeriun dhe nuk e la të vetëm në këtë tokë; i dërgoi të dërguar, të cilët i pajisi me shpalljet e Tij hyjnore, që u vulosën me zbritjen e Kur’anit Famëlartë.

Në suren “El-Hixhr”, tërhoqi vëmendjen e besimtarëve, nëpërmjet një ajeti, ku thuhet: “Ata, të cilët e ndanë Kur'anin në pjesë.”[1], duke sinjalizuar neglizhencën e njerëzve ndaj Fjalës së Tij.

Salavatet dhe selamet më të përzemërta ia dërgojmë sot në këtë ditë të begatë dhe nga kjo xhami e re, nga kjo hytbe e parë, pas inaugurimit të saj, zotërisë së bijve të Ademit, Hz. Muhammedit (a.s), i cili thoshte: “Zemrat ndryshken, siç ndryshket hekuri! – I thanë: O i dërguar i All-llahut, e si pastrohen ato? – Tha: Me leximin e Kur’anit dhe me përmendjen e vdekjes”[2]

Të dashur vëllezër besimtarë,

Sapo kemi hyrë në atmosferën e mrekullueshme të Muajit Ramazan, në të cilin filloi të zbresë Kur’ani dhe, natyrshëm, një ndër temat rreth të cilave tërhiqemi më së shumti gjatë këtyre ditëve, është Kur’ani, Libri dhe Fjala e All-llahut të Madhëruar.

Si të sillemi me Kur’anin? Si ta kuptojmë Kur’anin? Si ta praktikojmë Kur’anin? A ta lexojmë vetëm në Ramazan, apo edhe jashtë tij? E shumë pyetje të tjera që lidhen me Udhëzimin e Zotit dhe Fjalën e Tij, janë tematika që ia vlen të hapen, të trajtohen e të shqyrtohen gjatë këtij muaji të begatë dhe përtej tij.

Në këtë hytbe, dua të trajtoj një transmetim, që vjen nga sahabiu i nderuar Ebu Hurejra (r.a), ku thotë: “Shtëpia, ku lexohet Kur’ani, është e gjerë për familjarët e saj, aty shtohet e mira, aty prezantojnë melekët dhe shejtanët dalin prej saj. Ndërsa shtëpia, ku nuk lexohet Libri i All-llahut të Madhëruar, i ngushtohet familjarëve të saj, aty pakësohet e mira, melekët dalin prej saj dhe shejtanët prezantojnë në të.”[3]

Në të vërtetë, po të kthehemi nga problemet sociale që hasen sot në vendin tonë dhe t’i analizojmë ato, do të na vërtetohet se shumë prej tyre vijnë pikërisht nga ato mjedise, ku nuk nuk lexohet Libri i All-llahut, ku nuk përmendet emri i Tij, ku nuk bihet salavat për të dërguarin (a.s). Me fjalë të tjera, mjediset e zbrazëta nga leximi i Kur’anit, dhikri e salavati, janë përherë vende të mundshme për shfaqje të zënkave, sherreve, zhurmave, konflikteve të vazhdueshme e të ngjashme.

Fytyra e atij që lexon Kur’an në vazhdimësi ka dritë. Fytyra e atij që vazhdimisht e përmend All-llahun, ka dritë. Fytyra e atij, që nuk e lë namazin e natës, ka dritë. Fytyra e atij që bie salavat pambarimisht, ka dritë. Shtëpia, ku lexohet Kur’ani me rregull, ka dritë, ka prehje, ka qetësi, ka harmoni e bekime hyjnore!

Sufjan Theuriu thoshte: “Kur njeriu e lexon Kur’anin, meleku e puth në mes të syve”[4], që do të thotë se leximi i Kur’anit shoqërohet me begati hyjnore, me prezencën e melekëve të mëshirës dhe me qetësinë e dhuruar nga Zoti i gjithësisë. Kjo është e provuar dhe ndjesitë personale të secilit, teksa lexojmë Kur’an, janë argumenti më i mirë në këtë pikë.

Të dashurit e mi,

Shpeshherë, ne e lexojmë Kur’anin, por nuk e kuptojmë atë. Shpeshherë, ka prej atyre që as nuk dinë ta lexojnë Kur’anin dhe privohen nga kjo mirësi e madhe. Prandaj, asnjeri nuk duhet të hezitojë për të mësuar leximin e Fjalës së Zotit, për ta shijuar më pas, për ta kuptuar si duhet e për ta bërë zakon të fisëm leximin e tij me rregull e pa ndërprerje, sidomos në shtëpinë e tij.

Imam Ebu Hamid El-Gazali, tregon për një shpallje hyjnore në Teurat, ku Zoti i gjithësisë i drejtohet njeriut me këto fjalë: “O robi Im, a nuk të vjen turp prej Meje?! Kur të vjen një dërgesë nga një prej vëllezërve të tu, teksa je duke ecur në rrugë, ndalesh, ulesh dhe nis ta lexosh atë fjalë-fjalë, duke u munduar të kuptosh përmbajtjen… Dhe, ja ku është Libri Im, që ta zbrita. Shih si t’i kam sqaruar fjalët dhe t’i kam përsëritur ato, që të meditosh në kuptimet e tyre. Ndërkohë, ti largohesh prej tyre! A isha më pak se vëllezërit e tu, për ty?
O robi Im, kur të vjen ndonjë prej vëllezërve, ulesh pranë tij me fytyrë të qeshur, ia dëgjon fjalët me zemër, saqë nëse dikush ndërhyn a të shqetëson me zhurmën e tij, i bën me shenjë që të heshtë, për të dëgjuar mikun tënd… Dhe, ja ku të afrohem dhe të flas, ndërkohë që ti largohesh me zemër nga Unë! A po më konsideron më pak se një prej vëllezërve të Tu?!”[5]

Natyrshëm, shembulli i lartpërmendur është një mesazh, që duhet ta lexojmë si një thirrje besimi, si një autokritikë e sinqertë, që duhet të bëjë secili prej nesh, sidomos në marrëdhënie me Zotin e tij, me Fjalën e Tij, me praktikimin e vlerave të fesë tonë në realitetet e përditshme, me të cilat përballemi.

Ka shumë njerëz që vijnë dhe ankohen për mungesë begatie në shtëpitë e tyre, për mungesë harmonie në familje, për zënka të vazhdueshme, për ngushtim zemre e të ngjashme. Kur i pyes se a e falin namazin, a bëjnë dhikër në shtëpitë e tyre, a lexojnë Kur’an, a e japin zekatin, a e ruajnë hakun e Zotit në pasurinë që u është dhënë, a falen fëmijët e tyre, a e kanë bërë haxhin, a kanë shkuar në umre etj, ata përgjigjen negativisht! Këtu qëndron problemi!

Një shtëpi e ndërtuar me perfeksion, me dhoma të shumta, me ambiente komode, me orendi e plot me njerëz, edhe pse ka energji elektrike, nëse nuk do të takohen si duhet çelësat e energjisë, do të ngelet banesë në errësirë! Jo për fajin e energjisë!?

Kështu edhe marrëdhënia e jonë me Kur’anin Famëlartë dhe mësimet e fesë tonë, që janë një balsam garant për çdo situatë!

Prandaj, me të drejtë, dijetari i shquar egjiptian, mendimtari Shejkh Muhammed El-Gazali, teksa trajton largimin e muslimanëve nga Kur’ani dhe neglizhencën e tyre ndaj tij, shkruan: “Për këtë, shohim sot sesi ymmeti islam, kur e braktisi Librin e vet, a më së pakti e lexoi atë thjeshtë si një tekst fetar; e humbi lidhjen me universin. Dhe, si rezultat i kësaj, ata që e studiuan universin, i shërbyen femohimit. Dhe arritën ta përdorin dhe ta përshtasin për veten e tyre, për parimet e tyre për ateizmin e tyre… Ndërsa ne, edhe pse Libri ynë është libër i mendimit (ose, siç thotë Akkadi: “Mendimi është një obligim islam”), edhe pse Libri ynë nuk ka kontradikta me universin, pasi nuk kemi parë ndonjë libër qiellor a të shenjtë – siç thonë – që tërheq vëmendjen drejt madhështisë së All-llahut (thuaj: Zotit) në këtë univers, ose për vetë madhështinë e universit, krijues i të cilit është All-llahu (thuaj: Zoti), si Kur’ani Famëlartë… Atëherë, çfarë na largoi ne? Na largoi, se ne nuk arritëm ta mësojmë e të sillemi si duhet me Kur’anin, asnjëherë. Por, siç edhe lexojmë, ne e konsideronim gabim të madh vetëm kur lexuesi nuk e zgjaste këndimin, pesë a gjashtë kohë, ose kur nuk nxirrte si duhet “gunnen”, apo kur nuk realizonte “ihfanë”[6]…”[7]

Të dashur të pranishëm,

Ky muaj, që sapo ka nisur, është muaji i Kur’anit, në të cilin jemi të ftuar të ndalemi pak nga rutina e ditëve që shkuan, të ulemi dhe të angazhohemi për një marrëdhënie të re me Librin tonë, që është burim i krejt të mirave, është ndërtues i jetës, frymëzues i njeriut për të qenë konkurues për mirë në jetë, nxitës i mirësisë në çdo detaj të jetës.

Kur’ani është dritë, që ndriçon dhe fener, që dritëson: “Juve ju erdhi nga All-llahu dritë dhe libër i qartë.”[8]

Kur’ani është udhëzim, për këdo që ndjek rrugën e pëlqimit të All-llahut në jetë: “(Me Kur'an), All-llahu udhëzon në rrugët e shpëtimit, atë që ndjek pëlqimin e Tij”[9]

All-llahu na bëftë prej atyre që e dëgjojnë fjalën dhe veprojnë më të mirën e saj, na e begatoftë këtë muaj, na e lehtësoftë përfitimin nga mirësitë e tij, na udhëzoftë e na faltë, na mëshiroftë e na mbuloftë me bujarinë e Tij të pakufishme. Amin!

Imam Muhamed B. Sytari
Myfti i Zonës Shkodër

(Hytbe e mbajtur në xhaminë e Dudasit)
Shkodër, më 19 qershor 2015

[1] Kur’ani, El-Hixhr: 91.
[2] Transmetuar nga Bejhekiu në “Shuab”, nga Ibn Omeri (r.a).
[3] Ebu Hamid El-Gazali, “Ihjau ulumiddin”, botimi i dytë, Bejrut, 2000, vëll. I, f. 364.
[4] Po aty, f. 364.
[5] Ebu Hamid El-Gazali, vep. e cit., vëll. I, f. 365.
[6] “Gunneja” dhe “Ihfaja”, janë prej rregullave të leximit të drejtë të shkronjave dhe fjalive të Kur’anit. (Shënim imi. M.S.).
[7] Muhammed El-Gazali, “Kejfe neteamelu meal-Kur’an”, botimi i parë, Mensura, 1992, f. 31.
[8] Kur’ani, El-Maide: 15.
[9] Kur’ani, El-Maide: 16.