“Lum si ata, ishin njerëzit më të dashur të Resulull-llahut (a.s)!”

Të gjitha falënderimet e plota dhe madhështia absolute i takojnë vetëm All-llahut, Zotit Një të botëve, i Cili e bëri Kur’anin, udhëzim dhe dritësues për jetën e njeriut, kur tha: “Është e vërtetë se ky Kur'an udhëzon për atë rrugë që është më se e vërteta, e besimtarët që bëjnë vepra të mira i përgëzon, se ata pa dyshim do të kenë shpërblim të madh.”[1]

Salavatet dhe selamet tona më të përzemërta ia dërgojmë sot në këtë ditë dhe në çdo moment të jetës tonë, Hz. Muhammedit (a.s), zotërisë së bijve të Ademit, i cili na udhëzoi drejt lidhjes me Kur’anin Famëlartë, duke thënë: “Ju nuk do të afroheni me All-llahun, me diçka më të mirë sesa ajo që ka ardhur prej Tij!”[2], dmth, Kur’ani.

Të dashur vëllezër besimtarë, motra të nderuara,

Tashmë që Ramazani, muaji i begative hyjnore, dhuntive të panumërta shpirtërore dhe mrekullive shëndetësore, po afrohet drejt nesh, njeriu bën llogaritë e veta dhe përpiqet të zotohet para Krijuesit Fuqiplotë, për të qëndruar besnik ndaj një virtyti a më shumë, ndaj një adhurimi a një tjetri, ndaj një sjelljeje a një morali, në rrugën e lartësimit shpirtëror dhe rritjes në përkushtim, drejt pëlqimit të Tij.

Në Kur’anin Famëlartë, na tërhiqet vëmendja drejt një argumenti shumë interesant, ku Zoti i gjithësisë lajmëron se: “Muaji i Ramazanit, është ai, në të cilin (filloi të) shpallet Kur'ani, që është udhërrëfyes për njerëzit, sqarues i rrugës së drejtë dhe dallues (i të vërtetës nga gënjeshtra)…”[3]

Në një mënyrë a një tjetër, ky ajet i madhërishëm, sikur na fton që në muajin e Ramazanit, të rikthehemi me një vëmendje më të përqendruar tek Fjala e All-llahut; Kur’ani. Ky ajet, sikur na merr për dore drejt një angazhimi të sinqertë ndaj Kur’anit, si udhërrëfyesi më i mirë në jetë, si Libri i vetëm hyjnor, ku janë përmbledhur e shkuara, e sotmja dhe e ardhmja. Libri, ku profetët e All-llahut janë vëllezër, ku thirrja e tyre është një, ku gjithësia ka Një Zot, ku çdokush, pos Tij, është krijesë e nënshtruar para vullnetit të Tij.
Libri, që rrezaton madhështinë e kërkimit të dijes, që nxit përkushtimin ndaj çdokujt në jetë, në rrugën e formësimit të njeriut-besimtar-mëkëmbës i Zotit në tokë, ndërtues, jo shkatërrues, jo vrasës, jo përçarës, jo dhunues!

Pata dëshirë që ky muaj të na gjejë, më shumë se vitet e kaluara, më të afërt me Kur’anin, të mbledhur në sofrën e begative të tij, të disiplinuar ndaj hiseve ditore të leximit dhe kuptimit të tij, për t’u bërë shtysë drejt veprave, sjelljes, moralit!

Dhe, meqë, të gjithë jemi të ftuar të punojmë e të veprojmë, larg fjalëve dhe retorikave pa dobi, më lejoni të sjell në vëmendjen tuaj momente nga trajtimi i Kur’anit në jetën e të parëve tanë, me qëllim që të bëhen shembull udhëzimi dhe dritësues të realiteteve tona të errësuara, në raport me Kur’anin Famëlartë.

Të dashur të pranishëm,

Po lexoja me kënaqësi mbi jetën e imamit të imamëve fukaha, Ebu Hanife (80-150 h.) dhe raportin e tij me Kur’anin, ku transmetohet se: “Ebu Hanife ishte hafiz i Kur’anit, e bënte hatme tridhjetë herë në muaj…”[4]

Normalisht, në pamje të parë, një hatme në ditë, duket si mision i pamundur në ditët e sotme dhe si një hiperbolizim i përkushtimit të një njeriu të madh, në hak të Kur’anit!? Por, bërja e nijetit për ta bërë hatme Kur’anin gjatë këtij Ramazan (të paktën një here të plotë), është një qëllim i lartë, krejtësisht i realizueshëm dhe i mundshëm, si dhe një rast për të përmirësuar marrëdhënien tonë me të, drejt bërjes shprehi.

Shumë tërheqëse është edhe lidhja e Imam Bukhariut (194-256 h.) me Kur’anin Famëlartë, ku transmetohet se: “Kur hynte nata e parë e Ramazanit, shokët e Muhammed ibn Ismail Bukhariut, mblidheshin rreth tij. U printe në namaz, ku lexonte në çdo rekat, njëzet ajete, derisa e bënte hatme Kur’anin.[5] Ndërsa në syfyr lexonte gjysmën a një të tretën e Kur’anit. Kështu, një herë në tre netë, bënte një hatme në syfyr. Ndërsa paradite, lexonte nga një hatme të plotë, që përfundonte në iftarin e asaj dite. Dhe thoshte: “Në përfundim të çdo hatmeje ka një duá të pranuar.”[6]

Ndërsa Imam Daremiu thoshte për të: “Kur Muhammedi (ibn Ismail Bukhariu) e lexonte Kur’anin, ai ia mbushte zemrën, syrin dhe veshin, mendonte rreth shembujve të tij, mësonte haramin dhe hallallin e tij.”[7]

Në fakt, ky është qëllim në vetëvete, arritja e një gjendje shpirtërore, ku marrëdhënia me Kur’anin bëhet e pandashme dhe sa herë që e lexon, aq më shumë merr energji besimi dhe optimizmi për jetën, aq më tepër dashurohesh pas tij, aq më ëmbël tërhiqesh drejt veshjes me frymën e tij në jetë; hallalli, hallall dhe harami, haram e, shumë më tepër se kaq..!

Të dashurit e mi,

Koha e sotme, po na vërteton përherë e më shumë sesa gjynahqar është njeriu, që provon të zëvendësojë udhëzimin e Zotit në jetë, me diçka tjetër pa shpirt besimi të drejtë. Ndërkohë, zotëria i jonë, Resulull-llahu (a.s) na tregon se: “Zoti i Madhëruar thotë: Atë që e angazhon Kur’ani nga lutja Ime, do t’i jap më mirë sesa i jap atyre që luten…”[8]

Prandaj, ejani së bashku të bëhemi pjesë e garës së mirë në këtë muaj, për ta lexuar e për ta mësuar Kur’anin, për ta bërë hatme të plotë atë. Për të përfituar nga ky muaj i madhërishëm që po vjen, për ta bërë Kur’anin pjesë të pandarë të ditës tonë, burim të pashterrshëm të zgjidhjes së dilemave të jetës tonë, balsam qetësues i tensioneve dhe lodhjeve tona të përditshme.

Ndërkohë, më lejoni të sjell në vëmendjen tuaj një pjesë të asaj çfarë më mësonte Hoxha im, Vehbi S. Gavoçi, mbi marrëdhënien e tij ditore me Kur’anin.

Thoshte: “Mundohem që gjatë ajeteve të ndryshme të bëj ndonjë duá dhe ta përsëris atë ajet. Mundohem t'i lidh ato ajete me jetën time. Përpara leximit të tij përgatis zemrën time me qortim, marr abdes dhe ulem me nderim për të lexuar librin e All-llahut (xh.sh). Lexoj katër xhyza nga Kur'ani Famëlartë pas sabahut dhe, kur lind dielli, fali dy rekate. Pastaj këndoj suren “Jasin” dhe suren “El-Fet'h” dhe e ndaj sevapin e tyre për Pejgamberin (a.s) dhe familjen e tij, vëllezërve të tij pejgamberë, prindërve të mi e njerëzve të tjerë. Natën lexoj xhyzin e pestë të Kur'anit dhe suret “El- Mulk”, “El- Vakia” dhe “Es- Sexhde”…”[9], pra, afërsisht një hatme në gjashtë ditë! Sepse, siç kanë thënë: “Kur njeriu dashurohet pas diçkaje, e shton përmendjen e saj!”

Në fund, dëshiroj ta përfundoj mesazhin e kësaj jave me një dëshmi interesante të bërë nga një sahabi i dashur dhe një burrë i madh, për lexuesit e Kur’anit.

Transmetohet[10] se Hz. Aliu (r.a) dëgjoi një ditë zhurmën e atyre që e lexonin Kur’ani në xhami dhe ua mësonin edhe të tjerëve. Tha: “Lum si ata, ishin njerëzit më të dashur të Resulull-llahut (a.s)!”[11]
All-llahu na bëftë prej tyre!

Amin!

Imam Muhamed B. Sytari
Myfti i Zonës Shkodër

(Hytbe e mbajtur në xhaminë e Parrucës)
Shkodër, më 12 qershor 2015

[1] Kur’ani, El-Isra: 9.
[2] Transmetuar nga Hakimi dhe Ebu Davudi, nga Ebu Dherri (r.a).
[3] Kur’ani, El-Bekare: 185.
[4] Vehbi Sulejman Gavoçi, “Ebu Hanifeten-Nu’man imamul-eimmetil-fukaha”, botimi i 6-të, Damask, 1999, f. 83.
[5] Afërsisht dy hatme në Ramazan, vetëm në leximet e 20 rekateve të përnatshme të teravisë. (Shënim imi. M.S.)
[6] Abdusettar Esh-Shejkh, “El-Imamul-Bukhari”, botimi i parë, Damask, 2007, f. 64-65.
[7] Po aty, f. 65.
[8] Transmetuar nga Tirmidhiu, nga Ebu Said El-Khudri (r.a).
[9] Muhamed Sytari, “Vehbi Sulejman Gavoçi – Dijetar nga dijetarët e ymmetit”, Prishtinë, 2005, f. 72. (Me përshtatje të lehtë).
[10] Transmetuar nga Tabaraniu në “El-Eusat”, nga Kulejb ibni Shihab.
[11] Shejkh Muhammed Jusuf El-Kandehlevi, “Hajatus-sahabe”, botimi i 6-të, Damask, 1993, vëll. i 3-të, f. 106.