Pse duhet lexuar
“E vërteta e hidhur” e Shejkh Gazaliut?

Libri "E vërteta e hidhur" e dijetarit Shejkh Muhammed El-Gazali përmban artikuj me vlerë, shkruar nga autori gjatë një periudhe kohore relativisht të gjatë. Përmes këtyre shkrimeve autori i bën një mbrojtje Islamit nga dy grupe njerëzish të ndryshëm. Njëri grup janë myslimanët me dije të cekët, të cilët e njollosin Islamin me diçka që ai nuk e ka, ndërsa grupi tjetër janë armiqtë e Islamit, që përpiqen ta akuzojnë fenë tonë me gjëra, që nuk i përkasin dhe as nuk kanë lidhje me të.
 
Në fakt, libri që kemi në duar, “E vërteta e hidhur”, në gjuhën arabe ka gjashtë vëllime. Në këtë përkthim në shqip kam sjellë vetëm disa tema nga tre vëllimet e para, të cilat kam menduar se janë më të dobishme dhe më të përshtatshme me realitetin shqiptar. Lexuesi i këtyre rreshtave gjatë leximit do të vërë re vërtetësinë dhe sinqeritetin e autorit në ato çfarë ka shkruar, që edhe pse datojnë vite më parë, janë akoma aktuale, pasi autori sjell realen, të cilën e ka mësuar nga praktika e fjalës së Allahut (xh.sh) dhe Sunetit të Dërguarit të Tij (a.s).
 
E veçanta e këtij libri është se autori mbështetet në shkrimin e artikujve të shkurtër dhe thotë: "Në këtë rrugë kam pasuar Ibn Xhevziun, sepse libri i tij "Sajdul Khatir" përmban shkrime të shkurtra, por ato janë shumë të dobishme, madje ndoshta janë më të mira se sa temat e gjata... Lexuesi i sotëm zakonisht mjaftohet me pëlqimin e artikujve të shkurtër ndaj atyre të gjatë dhe shumë të gjatë. Kryesorja është që ta shfrytëzojmë këtë dëshirë, për të vendosur te lexuesi në mënyrë të shpejtë fakte nxitëse dhe udhëzime serioze".
 
Ai vazhdon duke thënë: "Këto janë fjalë të shkurtra, por janë çelësa të shkëndijave të shumta te njerëzit xhelozë për fenë dhe ymetin e tyre".
 
Shejkh Gazali nuk e shpjegon arsyen se pse e ka quajtur librin "E vërteta e hidhur", por lexuesi gjatë leximit e kupton se titulli është në përputhje të plotë me realitetin e ymetit islam në mbarë botën. Me fjalë të tjera libri evidenton dhe analizon gjendjen e ymetit e të myslimanëve dhe jep alternativën islame të zgjidhjes së problemeve. Mund të përmendja këtu disa prej këtyre temave, si: "Rreziku i ndryshimeve dytësore", "Vendi i gruas në Islam", "Hadithi i dobët", "Përçarja", "Guximi i atyre që sulmojnë selefët", "Përse e urrejnë shtetin islam", "Një vështrim i zgjuar rreth haditheve të trazirave" etj.
 
P.sh, te shkrimi me titull: "Rreziku i ndryshimeve dytësore" thotë: "Mua më përfytyrohet sikur këto ndryshime dytësore përngjasojnë me format e baktereve, të cilat na tregohen nëpër librat e mjekësisë dhe poshtë tyre shënohet: "mikrob", filan sëmundje e zmadhuar 1000 herë!!. Zmadhimi i këtyre formave për t'i njohur është i kuptueshëm, por çfarë kuptimi ka zmadhimi i këtyre ndryshimeve në mesin e mendimeve dhe opinioneve të disa dijetarëve, deri sa ato të duken sikur janë të vërteta të popujve të zhdukur? Rezultatet e tyre (pra, zmadhimi i këtyre ndryshimeve) kanë qenë bela për shoqërinë tonë fetare, sepse ky hiperbolizim i fabrikuar mbuloi fusha të gjera, të cilat duhej të lëvizeshin prej moralit që asnjë popull nuk ngrihej, përveçse me to".
 
Te tema: "Një vështrim i zgjuar rreth haditheve të trazirave", Shejkh Gazali thotë: "Ekzekutimi nuk i zgjidh problemet e brendshme dhe ndërprerja e lidhjeve farefisnore rritet duke marr hak dhe garantohet duke falë. Kur gjërat ndërlikohen për motive politike, atëherë çelësi i tyre është zgjidhja politike dhe jo derdhja e gjakut të njerëzve ... Kur babai shikon se ngatërresa me vëllezërve ka çuar në humbjen e jetës së njërit prej tyre, atëherë ai nuk thërret për ekzekutim e tjetrit që të marrë hak, sepse kjo gjë përfundon me humbjen e krejt familjes. Ai do të përpiqet t'i qetësojë gjërat, pastaj fillon të shikojë ndreqjen e asaj që ka ngjarë".
 
Ndërsa, ajo që më ka bërë më shumë përshtypje ka qenë tema "Përse e urrejnë shtetin islam", ku Shejkh Gazali e mposht debatuesin duke i thënë: “E pyeta: Cili është përkufizimi i demokracisë? M’u përgjigj: Sundimi i popullit për popullin, pra populli është burimi i udhëheqjes! I thashë: Përveç, në qoftë se populli është mysliman... sepse po qe se populli është mysliman, atëherë duhet që ai të mos sundojë vetë për veten e tij dhe të mos jetë ai burimi i udhëheqjes që rregullon çështjet e tij, por atë duhet ta sundojë dikush tjetër me ligje dhe parime të importuara! ... Dashuria e myslimanëve për Akiden, besimin dhe Sheriatin e tyre nuk ndërpritet asnjëherë, por ju e pushoni këtë dëshirë me mënyra dhe forma që s'kanë të numëruar: Falsifikim votimesh, falsifikim mediatik, falsifikim artikujsh, falsifikim fetvash dhe kur të gjitha këto falsifikime nuk bëjnë dobi, atëherë i vjen radha shpatës (dhunës) duke i mbyllur gojët dhe duke i spastruar njerëzit..."!
 
Tematika e librit është e larmishme dhe nuk cekë vetëm një fushë të veçantë prej dijes së Islamit, "nganjëherë trajtojnë tema të besimit, të moralit, të historisë dhe të fikhut (jurisprudencës) dhe nganjëherë zhyten në realitetin tonë të gjallë për t'i vënë në lëvizje punëtorët e rrugës së Allahut për të vendosur të drejtën dhe për të shkatërruar të shtrembrën".
 
Interesante është edhe pjesa e fundit, të cilën e kam shtuar vetë dhe përmban disa thënie të goditura të Shejkh Muhamed El-Gazaliut, ku po mjaftohem me citimin e disa prej tyre:
 
“Myslimani, kur i bindet Allahut dhe të Dërguarit të Tij, nuk struket brenda kullës me mure të rrethuara duke lundruar përmes iluzioneve të forta. Kulla e myslimanit është kjo Tokë, sa gjerë e gjatë, duke e mbushur atë me punë precize dhe detyra të kërkuara. Nuk quhet precizon rregullimi i një pjese të detyrave dhe lënia pas dore e pjesëve të tjera, që ndoshta mund të jenë më të rëndësishme dhe më të larta. Por, rregullim quhet kryerja e farzeve ajne dhe kifaje, detyrave individuale dhe kolektive dhe trajtimi i punëve të dynjasë dhe të ahiretit së bashku”.
 
“Kur shikon kasapin duke dhënë fetva, mos prit asgjë tjetër prej tij, vetëm se duke kërkuar për ndonjë kurban!”
 
“Detyra e fesë është që kur të shikojë një të rrëzuar ta ndihmojë për tu ngritur dhe jo të nxitojë për ta diskretituar”.
 
“Myslimani, në ndërgjegjen e të cilit nuk jeton Pejgamberi a.s, ku zemra dhe mendja nuk e pasojnë atë në çdo vepër të tij, nuk i bën aspak dobi të lëvizë buzët ditë natë, as edhe me një mijë salavate”.
 
“N.q.s feja nuk rrjedh në shpirtrat e njerëzve, ashtu siç rrjedh rryma elektrike nëpër tela, duke ndriçuar e duke vënë në lëvizje makineri, atëherë ajo kthehet në iluzione dhe pretendime për të cilat nuk kanë dobi simbolet e as parullat”.
 
Në fund, ashtu si ka thënë edhe Pejgamberi (a.s) "Kush nuk falënderon njerëzit, nuk ka falënderuar Zotin", me lejoni të falënderoj të gjithë ata, të cilët kanë dhënë kontributin e tyre, në çfarëdolloj mënyre për librin në shqip "E vërteta e hidhur", falënderoj familjen, sponsorizuesit, redaktorin, Shtëpinë Botuese dhe sigurisht Myftinë Shkodër dhe Myftiun, Imam Muhamed Sytari, për mbështetjen që ka dhënë dhe vazhdon të japë për botimet islame, por jo vetëm.
 
Të gjithëve, Allahu jua shpërbleftë me të mira dhe ju dhashtë mbarësi në jetën tuaj.

Lavdrim Hamja
Shkodër, më 11.4.2014

 

 Promovohet libri: “E vërteta e hidhur”, nga dijetari Shejkh Muhammed El-Gazali