Myftinia Shkodër

Naim Drijaj
Imam i xhamisë, Parrucë

Dita Botërore e Librit

Ideja e Ditës Botërore të librit e ka origjinën në Spanjë, në zonën e Katalonjës, ku atij që blinte një libër i dhurohej edhe një trëndafil. 23 prilli është shpallur si Dita Botërore e Librit më 15 nëntor të vitit 1995, me një rezolutë të UNESCO-s, me motivacionin se libri ka qenë, historikisht, instrumenti më i fuqishëm i shpërndarjes së njohurive dhe mjeti më efikas për ruajtjen e këtyre njohurive.

Libri gjithmonë ka pasur dhe ka një rëndësi të madhe. Librat kanë ruajtur dhe ruajnë në mes kopertinave të tyre pasurinë më të rëndësishme, më të çmuar dhe më të shtrenjtë të një populli.

Libri është transmetues i mesazhit, kulturës dhe civilizimit brez pas brezi. Libri është mjet për mendimin e njeriut. Me anë të këtij mjeti mund të matet fuqia dhe potenciali i njeriut nga aspekti shkencor dhe kulturor.

Gustav le Bon shkruan: “Në kohën kur librat dhe bibliotekat për evropianët nuk paraqisnin kurrfarë rëndësie, kalifati islam dispononte një numër të madh qendrash dhe bibliotekash madhështore. Për ilustrim do të përmendim “Shtëpinë e Urtësisë” Bejtul Hikme në Bagdat e cila numëronte katër milion libra, biblioteka e Sulltanit në Kajro kishte një milion, biblioteka Tripoli (në Damask) kishte tre milion libra, ndërsa në Spanjën muslimane për çdo vit hartoheshin rreth 80 mijë libra”.

Në kohën e kalifit Memun, (215h-830) që ka qenë edhe periudha e lulëzimit të diturisë dhe shkencës në botën myslimane, çdo libër i përkthyer në gjuhën arabe peshohej më parë dhe aq sa të vinte i rëndë, po aq edhe paguhej me ar.

Ne, sot jetojmë në një krizë të vërtetë përsa i përket leximit dhe studimit. Ne njihemi si umeti i leximit, por në kohët e fundit e kemi braktisur këtë vlerë. Ne nuk lexojmë aq sa duhet. Ata që kanë kryer një specializim, nuk lexojmë më në fushën e tyre, ata që studiojnë në një fushë të caktuar, nuk i ndjekin zbulimet dhe studimet e fundit të asaj fushe etj. Me zbulimin e internetit kërkimi është shumë më i lehtë. Mjafton të dish se çfarë të duhet dhe e gjen menjëherë në internet. Fjalët e para të islamit janë "Lexo", ndërkohë që ne e zbatojmë këtë urdhër shumë pak. Kushdo që ka shkuar në Perëndim, ka vënë re se pothuaj të gjithë pasagjerët që udhëtojnë me metro, janë të angazhuar me leximin e një libri, gjatë udhëtimit ose pritjes së metrosë. Ndërkohë që ne merremi me thashetheme, zgjidhim fjalëkryqe ose nuk bëjmë asgjë. Edhe internetin që në vetvete përbën një mjet të rëndësishëm prej të cilit mund të përfitojmë, të rinjtë tanë e përdorin për të njohur vajza dhe për të biseduar me to. Ndërkohë që nëpunësit e përdorin për të luajtur shah, ose letra gjatë orarit të punës.

Civilizimi dhe qytetërimi ynë e ka zanafillën e tij në fjalët "Lexo". Kushdo që lexon historinë dhe jetëshkrimet e personaliteteve të ndritura islame, do të zbulojë se ata ishin kolosë të dijes në fusha të ndryshme.

Po të hedhim një vështrim në ambientin ku jetojmë, secili prej nesh, shpenzon pasuri të shumta  për ushqimin, mobilimin e shtëpisë etj... Sa janë shpenzimet tona për leximin dhe shtimin e njohurive? Sa shpenzojmë për të pasur një bibliotekë familjare? Sa kohë na merr leximi i librave?

Duke lexuar libra, ne mësojmë nga përvojat , dituria dhe ngjarjet dramatike të jetës së shumë njerëzve.

Sa fjalë të mëdha ka thënë dijetari Mahmud Shakiri në veprën e tij ‘Et-Tariku ila Thekafetina’ (Rruga për në kulturën tonë) teksa flet për boshllëkun kulturor që po përjeton umeti dhe për gjeneratën e re të zhveshur nga elementet bazë kulturore të ummetit: ‘Shkrimtari shkruan me lapsin e huaj, filozofi mendon me kokën e tjetrit, historiani jep kritikat për ngjarjet historike me qëndrime krejtësisht të huaja për historinë e tij, artistit i rrah zemra me rrahje të huaja nga trashëgimia e artit të tij…’

Rinia jonë e ka varrosur librin, ndërsa me kompjuterin ka lidhur miqësi të fortë, para ekranit së të cilit shpenzohen orë të tëra. Ah sikur këtë teknologji ta shfrytëzonin për të hulumtuar për dije dhe shkencë të dobishme, për libra universitarë, por ja që ata e bëjnë të kundërtën. Librin (book-un) e kanë zëvendësuar me fejsbukun (facebook-un) ndërsa ushqimin e shpirtrave  me jutubin (youtube-n).

Çfarë dallimi ka mes të diturit dhe analfabetit nëse që të dy nuk lexojnë?!!!

Për të burgosurit e shumtë që kanë mbushur burgjet, Brazili planifikon të zbatojë një plan, sipas të cilit i ulen katër ditë në muaj, çdo të burgosuri që lexon një libër.

Literatura që do t’u ofrohet të burgosurve është letrare, shkencore, filozofi klasike etj...

Sipas gazetave zyrtare, të burgosurve u jepet një periudhë katër javorshe për ta përfunduar librin dhe u kërkohet shkrimi i një eseje rreth tij. Një komision i posaçëm do të përzgjedhë të burgosurit e aftë për këtë program i cili mban emrin “Lirimi me lexim”.

Leximi është ushqim për trurin tonë.